i.
a. Bilateral Diplomacy
b. Multilateral Diplomacy
ii.
UNO (United Nations Organization) – itinatag noong Oktubre 24, 1945 sa San Francisco, United States, pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Ito ang pinakamalaking organisasyong pandaigdig sa mundo.
ASEAN (Association of South East Asian Nations) – isang politikal, pang-ekonomiya, at kultural na organisasayon ng mga bansa na matatagpuan sa Timog-silangang Asya. Nabuo ang ASEAN noong Agosto 8, 1967 ng Thailand, Indonesia, Malaysia, Singapore, at Pilipinas, bilang isang hindi nag-uudyok na pagkakaisa laban sa pagpalawak ng komunismo sa Vietnam at pag-aaklas sa kanilang mga sariling hangganan.
SEATO (South East Asia Treaty Organization) – ito ay samahan ng mga bansa na naglalayong sugpuin ang paglaganap ng komunismo sa Timog Silangang Asya. Ito ay binubuo ng
MAPHILINDO (
APEC (Asia Pacific Economic Corporation) – binubuo ng 18 bansa.
Ito ang pinakamalaking samahang panrehiyon sa daigdig. Layunin nilang lalo pang pabilisin ang pagpapatupad ng liberalisasyon sa mga bansang kasapi. Binabalak nilang alisin ang lahat ng taripa at iba pang nakpagpapabagal daw sa kalakalan.
VFA (Visiting Forces Agreement) – nagpapahintuloy sa Joint US-RP military exercises sa bansa. SA muling pagpasok at paggamit ng mga pwersang militar ng Amerika sa ating bansa.
EAGA (
BIMP-EAGA ay naitatag noong 1994 bilang projekto ng Brunei Darussalam, Indonesia, Malaysia and the Philippines, na lahat ay miyembro ng Association of Southeast Asian Nations (ASEAN). Ang unang layunin sa pagtatag nitong BIMP-EAGA ay para mapabilis ang progreso ng ekonimya ng 4 na bansang nasabi kung saan nagtalaga sila ng “focus areas” sa bawat isang bansa. Nais ng group na palaguin ang pangangalakal, turismo, at “investment” sa loob at labas ng 4 na bansa sa pamamagitan ng:
Paglikha ng daan upang magkaroon ng malayang paggalaw or pag-angkat ng bagay, serbisyo at maging mga tao
· Paggamit ng iisang at pare-parehong ‘infrastructure” at yamang-kalikasan
· At ang pagtutulungan ng bawat isang bansa upang masiguro ang progreso ng ekonomiya
iii.
Ang mga organo ng mga Bansang Nagkakaisa ang mga sumusunod:
• Pangkalahatang Asamblea ng mga Bansang Nagkakaisa (UN General Assembly)
• Sanggunian ng Seguridad ng mga Bansang Nagkakaisa (UN Security Council)
• Sangguniang Pangekonomiko at Panlipunan ng mga Bansang Nagkakaisa (UN Economic and Social Council)
• Sanggunian ng Administrasyong Trusteeship ng mga Bansang Nagkakaisa (UN Trusteeship Council)
• Secretariat ng mga Bansang Nagkakaisa (UN Secretariat)
• Pandaigdigang Hukuman ng Katarungan (International Court of Justice)
iv.
Mga ahensya ng UNO
1. UNHCR, Tanggapan ng Mataas na Komisyon ng mga Bansang Nagkakaisa para sa mga Nanganganlong (United Nations High Commission for Refugees).
2. ITC, Sentro ng Pandaigdigang Kalakalan (UNCTAD/WTO)
3. WFP, Pandaigdigang Programa sa Pagkain.
4. UN-Habitat, Programa ng mga Bansang Nagkakaisa para sa Pabahay (Human Settlements).
5. UNDP, Programa ng mga Bansang Nagkakaisa para sa Pagunlad.
6. UNDCP, Programa ng mga Bansang Nagkakaisa para sa Pagkontrol ng Droga.
7. UNEP, Programa ng mga Bansang Nagkakaisa para sa Kapaligiran.
8. UNCTAD, Komperensya ng mga Bansang Nagkakaisa tungkol sa Komersyo at Pagunlad.
9. UNICEF, Pondo ng mga Bansang Nagkakaisa para sa mga Bata.
10. UNIFEM, Pondo ng mga Bansang Nagkakaisa para sa Kababaihan.
11. UNV, Mga Boluntaryo ng mga Bansang Nagkakaisa.
v.
Limang Alituntunin ng UNO na ipinagtibay ng Pilipinas:
panatiliin ang pandaigdigang kapayapaan at seguridad
ipaglaban ang karapatang pantao
pagtibayin ang pandaigdigang batas o international law
pag-ibayuhin ang progreso sa ekomiya, itaas ang kalidad ng buhay
ng mamamayan at labanan ang mga sakit
